Sandomierz to jedyne miejsce w Polsce i na świecie, w którym gromadzi się krzemień pasiasty w biżuterii i małych formach złotniczych. Kolekcja dzieł zainspirowanych krzemieniem - miejscowym, geologicznym unikatem o niepowtarzalnym usłojeniu z piękną zawiłością linii i zadziwiającym bogactwie szlachetnej, niemal monochromatycznej palety barw - tworzona jest w Muzeum Okręgowym w Sandomierzu od 2000 roku, to jest od momentu, kiedy zaistniały Sandomierskie Warsztaty Złotnicze „Krzemień pasiasty – kamień optymizmu”. W efekcie zajęć warsztatowych pozyskiwana jest do zbiorów zarówno unikatowa biżuteria miejscowych twórców jak i wybitnych polskich artystów zajmujących się sztuką srebra, a zarazem chętnych do twórczych eksperymentów z krzemieniem. Muzealna kolekcja ma charakter otwarty, systematycznie wzbogacany nowymi nabytkami. Podobnie otwarty i zmienny kształt ma stała wystawa w renesansowo-barokowej piwnicy Zamku (od 2004). W każdym nowym układzie retrospektywnej ekspozycji dzieł, znajdziemy przykłady klasycznej biżuterii, jak i małe formy rzeźbiarskie, obiekty i instalacje, przyciągające zarówno zwolenników form tradycyjnych i użytkowych, jak i preferujących formy pozautylitarne. Wystawa to szeroki przegląd form, stylów autorskich i tendencji zdobniczych panujących we współczesnej sztuce złotniczej na przestrzeni pierwszej dekady XXI wieku. Możemy podziwiać na niej liczne prace Cezarego Łutowicza („odkrywcy” krzemienia pasiastego do zastosowań jubilerskich, Sandomierz), Ryszardy i Tomasza Krzesimowskich (Sandomierz), Mariusza Pajączkowskiego (Warszawa), Mariusza Gliwińskiego (Sopot), Barbary i Andrzeja Bielaków (Kraków), Andrzeja Pacaka (Londyn), prof. Andrzeja Szadkowskiego (ASP Łódź), prof. Andrzeja Bossa (ASP Łódź), dr Jarosława Kolca (ASP Łódź) .... i wielu innych znakomitych autorów z długiej listy uczestników Sandomierskich Warsztatów Złotniczych.
Tylko w Sandomierzu można zobaczyć jedyny na świecie krzemień „kraciasty”, najstarsze „ jurajskie fotografie” Sandomierszczyzny i niezwykłą bransoletę z perłą drewnianą. Tylko tu można się naocznie przekonać, jak wielkie koło zatoczyła historia krzemienia – od momentu powstania prehistorycznej siekierki, przez tysiące lat „niebytu” , aż do powrotu w 2. poł. XX w. w nowej dekoracyjnej funkcji.
Serdecznie zapraszamy !
Bożena E. Wódz
SANDOMIERZ ŚWIATOWĄ STOLICĄ KRZEMIENIA PASIASTEGO
Krzemień jest formą skały osadowej w skład, której wchodzi opal, chalcedon i kwarc. Występuje w złożach wapienia w postaci pojedynczych konkrecji, których średnica może mieć od kilku do kilkudziesięciu centymetrów. Powstał 150 milionów lat temu w morzu jurajskim.
Najładniejsza forma krzemienia pasiastego występuje w Polsce, na niewielkim obszarze Ziemi Sandomierskiej. Jest to jedyne miejsce na świecie, gdzie spotykamy tak piękną odmianę.
Pozyskiwanie krzemienia pasiastego w pradziejach przypada na okres 3900 – 1600 p.n.e.; w Krzemionkach koło Ostrowca Świętokrzyskiego funkcjonował jeden z największych w Europie, neolityczny kompleks kopalń. Olbrzymie pole górnicze liczy około pięciu tysięcy szybów.
Przez tysiąclecia rozmaite odmiany krzemienia były podstawowym surowcem służącym do wyrobu narzędzi pracy i broni. Niektóre pradziejowe siekiery wykonane z krzemienia pasiastego, nie noszą jednak śladów użytkowania. Najprawdopodobniej były to przedmioty szczególne - nobilitujące osobę, która je posiadała. Ich obecność w wyposażeniu grobów dowodzi, że przypisywano im magiczną, ochronną moc.
Po kilku tysiącach lat „zapomnienia”, w 2 poł. XX wieku krzemień powrócił do użytku w nowej dekoracyjnej funkcji, tym razem jako kamień jubilerski. Podobnie jak w neolicie, jest traktowany jako wyrób specjalnego znaczenia , posiadający niezwykłe moce i właściwości. Obecnie, powszechnie nazywany jest „kamieniem optymizmu”.
Idea zastosowania krzemienia pasiastego w biżuterii i wyrobach złotniczych zmaterializowała się w Sandomierzu - miejscu o szczególnym klimacie artystycznym i bogatych tradycjach złotniczych sięgających średniowiecza - dokładnie pół wieku po odkryciu neolitycznych kopalń w Krzemionkach. Krzemień pasiasty bardzo szybko stał się wyróżnikiem sandomierskiej sztuki srebra, najpierw artystycznej biżuterii Cezarego Łutowicza, nieco później Ryszardy i Tomasza Krzesimowskich. Z wydobyciem dekoracyjnych walorów tego specyficznego tworzywa od wielu lat zmaga się z powodzeniem jeszcze jeden Sandomierzanin – Jan Chałupczak, znakomity szlifierz wyspecjalizowany w obróbce jubilerskiej krzemienia.
Od 2000 roku Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, wspólnie z Cezarym Łutowiczem, prowadzi cykl zajęć warsztatowo-plenerowych promujących krzemień pasiasty, a także gromadzi i eksponuje jedyną w świecie kolekcję biżuterii z tym rzadkim minerałem.
Krzemień pasiasty to najbardziej polski z kamieni. Z racji prowadzonych działań, w 2007 roku Sandomierz został ogłoszony ŚWIATOWĄ STOLICĄ KRZEMIENIA PASIASTEGO.
Bożena Ewa Wódz
20 LAT MUZEALNEJ KOLEKCJI
Krzemień pasiasty w biżuterii, małych formach złotniczych i obiektach sztuki.
Pomysł na.... sandomierską sztukę srebra.
Idea zastosowania krzemienia pasiastego w biżuterii zrodziła się w 1972 roku, w sandomierskiej pracowni złotniczej Cezarego Łutowicza. Patrząc z perspektywy zbliżającego się już pięćdziesięciolecia - od jego pierwszego zastosowania w funkcji dekoracyjnej - można z całą pewnością stwierdzić, że ten niezwykły unikat geologiczny nie tylko przyczynił się do odrodzenia miejscowej sztuki złotniczej i nadania jej indywidualnego kierunku rozwoju, ale co najważniejsze: stał się wyróżnikiem sandomierskiej sztuki srebra w szerokim świecie.
Muzeum nie mogło pozostać obojętne na powstanie projektu Cezarego Łutowicza, który jako pierwszy rozpoczął wykonywanie dzieł biżuteryjnych i wyrobów złotniczych z użyciem krzemienia pasiastego. Rozpoczęło gromadzenie i dokumentowanie jego wyrobów już w latach 80. XX wieku. Momentem przełomowym, który zadecydował o poszerzeniu zakresu gromadzenia i intensywnym rozwoju kolekcji w kierunku biżuterii współczesnej i małych form złotniczych, stał się współudział Muzeum (obok Cezarego Łutowicza) w realizacji programu Sandomierskich Warsztatów Złotniczych „Krzemień pasiasty – kamień optymizmu”. Towarzyszyła im informacja, że oto mamy swój typowo polski kamień - miejscowy minerał, który warto poznać, stosować jako kamień jubilerski, bo to nie tylko wyróżnik sandomierskiej sztuki srebra, ale również wyróżnik polskości. Pierwsze formalne wykorzystanie krzemienia pasiastego jako wyróżnika polskości nastąpiło 1 maja 2004 roku w Brukseli, kiedy był eksponowany w momencie wejścia Polski do Unii Europejskiej. W 2011 roku stał się oficjalnym kamieniem polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
Sandomierskie Warsztaty Złotnicze "Krzemień pasiasty - kamień optymizmu" 2000-2014.
Organizatorzy:
Muzeum Okręgowe w Sandomierzu,
Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
Warsztaty artystyczne prowadzone na przestrzeni lat 2000-2014 (VIII edycji), były skierowane do wszystkich artystów złotników zainteresowanych poznaniem krzemienia pasiastego jako kamienia jubilerskiego. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc - stanowisk w pracowni złotniczej, od początku miały charakter elitarny. Nie mogąc realizować zajęć warsztatowo-plenerowych w szerszej skali, organizatorzy starali się docierać do artystów poprzez różne akcje promocyjne i światowe działania wystawiennicze. I to okazało się bardzo skuteczne. Poza stałą ekspozycją w Muzeum Okręgowym w Sandomierzu, powstało 20 czasowych wystaw krajowych. Muzealne obiekty uczestniczyły w pokazach promocyjnych poza granicami: m.in. w Brukseli, Rimini, Delhi, Kalkucie i Bombaju (Cezary Łutowicz), Barcelonie (Cezary Łutowicz, Mariusz Pajączkowski), a multimedialna prezentacja „Sandomierz światową stolicą krzemienia pasiastego” była odtwarzana podczas Tygodnia Kultury Polskiej w Republice Argentyny w Buenos Aires i Obera (Jarosław Kolec). Na uniwersytecie we Florencji i Uniwersytecie w Udine odbyły się wykłady o krzemieniu pasiastym (Bożena E. Wódz). Potem były jeszcze światowe wystawy EXPO w Mediolanie i Astanie (Cezary Łutowicz). Frekwencja na każdej z wystaw światowych, to kilka milionów osób, co miało znaczenie dla szerokiego upowszechnienia informacji o naszym muzeum. Tam, gdzie Muzeum nie mogło dotrzeć osobiście, rolę promotorów krzemienia pasiastego oraz kolekcji muzealnej - przejmowali artyści , przyjaciele z naszego "krzemiennego kręgu".
Jedyna w świecie kolekcja...
Kolekcja zgromadzona w Muzeum Okręgowym w Sandomierzu dzięki Sandomierskim Warsztatom Złotniczym i artystom zajmującym się sztuką srebra, to nie tylko największa w Polsce, ale i jedyna na świecie, świadomie kształtowana kolekcja krzemiennych unikatów. Sztuka, która trafiła do kolekcji to zarówno klasyczna biżuteria, małe formy złotnicze jak i obiekty-instalacje. Poza obowiązkowym i świadomym zastosowaniem w realizacji krzemienia pasiastego musi być jednak sztuką. Preferujemy biżuterię autorską, unikatową (nie związaną z modą), rzetelny warsztat oparty na znajomości tradycyjnych technik, oryginalny design oraz dobrą jakość w szerokim znaczeniu tego słowa. Sandomierski zbiór realizacji złotniczych i jubilerskich charakteryzuje otwartość, a to oznacza, że jest uzupełniany nowymi nabytkami. Ostatnie prace zostały włączone do zbiorów w bieżącym roku. Kolekcja zgromadzona na przestrzeni lat 2000-2020, jako dary 82 artystów, liczy 282 prace.
ARTYŚCI SANDOMIERSKICH WARSZTATÓW ZŁOTNICZYCH
"Krzemień pasiasty - kamień optymizmu" 2000-2014
UCZESTNICY (65)
ANDRZEJ BIELAK (Kraków) * AGATA BIEŃKOWSKA (Sulejówek) * KRZYSZTOF BOGUSŁAWSKI (Słupsk) * ANDRZEJ BOSS (Łódź) * KRZYSZTOF DAROWSKI (Tarnobrzeg) * MAGDALENA DĄBROWSKA (Łódź) * ANNA EWA DŁUGOŁĘCKA (Marki) * ANNA DOMAŃSKA (Warszawa) * EWA EFFENBERG (Łódź) * KATARZYNA FEJDYSZ-GRONECKA (Łowicz) * MARIUSZ GLIWIŃSKI (Sopot) * KAROLINA GŁADYSZ (Iwonicz-Zdrój) * PAULINA GŁĄB (ZSP Częstochowa) * OLGA GOŁĄBEK (ZSP Częstochowa) * TOMASZ JAGIEŁŁO-PIWOSZCZUK (Kraków) * ADAM KACZMAREK (ZSP Częstochowa) * KRZYSZTOF KACZYŃSKI (Sopot) * ALBERT KALETA (Kraków) * DOROTA KEMPKO (Łódź) * JOANNA KILANOWICZ-BOSEK (Otwock) * EWA KLIMCZAK (ZSP Częstochowa) * JAROSŁAW KOLEC (Łódź) * MARIUSZ KONDRACIUK (Łódź) * NORBERT KOTWICKI (Złotów) * ROMAN KOWALKOWSKI (Warszawa) * JUDYTA CECYLIA KRASIŃSKA- DARNOWSKA (Łódź) * JERZY KRZYSZTOF KRET (Kielce) * SERGIUSZ KUCHCZYŃSKI (Łódź) * ELŻBIETA KURKIEWICZ (Łódź) * MARYNA LEWICKA-WALA (1941-2011, Kraków) * CEZARY ŁUTOWICZ (Sandomierz) * MONIKA MIODEK (Łódź) * MAŁGORZATA MOTYKA-MADEJ (Bielsko-Biała) * YULIIA MYRONCHUK (Zdołbunów na Ukrainie, Łódź) * MARCIN NOWAK (Łódź) * PAWEŁ OLEKSIŃSKI (Gdynia) * MICHALINA OWCZAREK (Łódź) * ANDRZEJ PACAK(Londyn) * MARIUSZ PAJĄCZKOWSKI (Warszawa) * KRZYSZTOF PIOTROWSKI (Kielce) * OLGA PODFILIPSKA-KRYSIŃSKA (Łódź) * ALEKSANDRA RYBAK (Częstochowa) * BOŻENA SKOWRON (Warszawa) * WOJCIECH SKOWRON (Warszawa) * JACEK SKRZYŃSKI (Łask) * WITOLD SKWARSKI (Łódź) * DOROTA SOKOŁOWSKA (Gliwice) * JÓZEF SOSZYŃSKI (Dwernik) * JUSTYNA STASIEWICZ (Koszalin) * MAGDALENA SZADKOWSKA (Łódź) * BARTOSZ SZCZĘSNY (ZSP Częstochowa) * GRZEGORZ RADOSŁAW ŚLĄCZKA (Rzeszów) * MAŁGORZATA WALUŚ (Łódź) * WIKTORIA ANNA WEBER (Łódź) * DOROTA WIETRZYK (Łódź) * ŻANETA WIDERA-KONDRACIUK (Łódź) * JAN WISZNIEWSKI (Giżycko) * ANNA WOJDAN (Kielce) * MAJA WOŹNIAK (Warszawa) * KATARZYNA WÓJCIK (Warszawa) * RADOSŁAW WÓJCIK (Częstochowa) * PATRYCJA ZALEJSKA (ZSP Częstochowa) * GRAŻYNA ZALEWSKA (Kielce) * KATARZYNA ZIĘBA (Wrocław) * TOMASZ ŻYŁKA (Warszawa)
PRZYJACIELE (17)
2000-2020
JAN CHAŁUPCZAK (?-2017, Sandomierz) * BEATA CIESIELSKA (Warszawa) * JACEK MARIA HOHENSEE (Warszawa) * ANNA JANASZEK (Warszawa) * BARBARA KAŃSKA-BIELAK (Kraków) * RYSZARDA KRZESIMOWSKA I TOMASZ KRZESIMOWSKI (1952-2018, Sandomierz) *ANDRZEJ KUPNIEWSKI (Warszawa)* ANNA ORSKA (W.KRUK S.A., Poznań) * ALAIN ROGGEMAN (Bruksela)* MARTA RUDNICKA (Łódź) * MAGDALENA STAJSZCZAK I TOMASZ STAJSZCZAK (Warszawa) * OLGIERD STOPIŃSKI (Warszawa) * ANDRZEJ SZADKOWSKI (Łódź) * ANDRZEJ WILK (Stalowa Wola) * TADEUSZ ZIĘTARA (Jaworzno)
Informacje szczegółowe: z realizacji projektu w latach 2000-2014
I edycja SWZ
Warsztaty: 10-29 października 2000
Wystawa: 31 marca - 17 czerwca 2001
Patronat: brak
Mecenat: Urząd Miejski w Sandomierzu, Sandomierskie Stowarzyszenie Kulturalne, Firma FTC
w Ostrowcu Świętokrzyskim, Koncept S.C. Biuro Reklamy i Promocji w Sandomierzu, Urząd Miasta w Ostrowcu Świętokrzyskim, Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
II edycja SWZ
Warsztaty: 1-7 i 15-21 października 2001
Wystawa: 13 kwietnia - 30 czerwca 2002
Patronat: Wojewody Świętokrzyskiego Włodzimierza Wójcika, Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych
Mecenat: Świętokrzyski Urząd Wojewódzki, Stowarzyszenie Twórców Form Złotniczych, Urząd Miejski
w Sandomierzu, Sandomierskie Stowarzyszenie Kulturalne, Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
III edycja SWZ
Warsztaty: 6-12 i 20-26 października 2003
Wystawa: 19 czerwca - 31 grudnia 2004
Patronat: Wojewody Świętokrzyskiego Włodzimierza Wójcika, Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych
Mecenat: Świętokrzyski Urząd Wojewódzki, Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
IV edycja SWZ
Warsztaty: 10-23 października 2005
Wystawa: 8 kwietnia -31 grudnia 2006
Patronat: Wojewody Świętokrzyskiego Grzegorza Banasia, Burmistrza Sandomierza Jerzego Borowskiego, Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych
Mecenat: Świętokrzyski Urząd Wojewódzki w Kielcach, Urząd Miejski w Sandomierzu, Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
V edycja SWZ
Warsztaty: 8-21 października 2007
Wystawa: 28 czerwca - 31 grudnia 2008
Patronat: Marszałka Województwa Świętokrzyskiego Adama Jarubasa, Burmistrza Sandomierza Jerzego Borowskiego, Przewodniczącego Rady Nadzorczej W.KRUK SA. Wojciecha Kruka, Prezesa Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych Andrzeja Bielaka
Patronat medialny: Polski Jubiler; Zegarki & Biżuteria
Mecenat: W.KRUK SA., Świętokrzyski Urząd Wojewódzki w Kielcach, Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
VI edycja SWZ
Warsztaty: 5-18 października 2009
Wystawa: 29 maja - 05 września 2010
Patronat: Marszałka Województwa Świętokrzyskiego Adama Jarubasa, Burmistrza Sandomierza Jerzego Borowskiego, Starosty Powiatu Sandomierskiego Stanisława Masternaka, Prezesa Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych Andrzeja Bielaka
Mecenat: Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
VII edycja SWZ
Warsztaty: 12-15 września, 3-9 i 10-16 października 2011 (w ramach I Festiwalu "KRZEMIEŃ PASIASTY - KAMIEŃ OPTYMIZMU"
Wystawa: 13 październik 2012 - 31 grudnia 2013
Patronat: Marszałka Województwa Świętokrzyskiego Adama Jarubasa, Burmistrza Sandomierza Jerzego Borowskiego, Starosty Powiatu Sandomierskiego Stanisława Masternaka, Prezesa Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych Marcina Tymińskiego
Mecenat: PGNiG S.A., Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
VIII edycja SWZ
Warsztaty: 7-19 października 2013 (w ramach II Festiwalu "KRZEMIEŃ PASIASTY - KAMIEŃ OPTYMIZMU" )
Wystawa: 28 czerwca-31 grudnia 2014
Patronat honorowy: Jerzy Borowski Burmistrz Sandomierza
Mecenat finansowy: Urząd Miejski w Sandomierzu, Fundacja Kultury Ziemi Sandomierskiej, Gold & Silver Gallery. Galeria Cezary Łutowicz
KALENDARIUM WYSTAW
2001-2020
Krzemień pasiasty w biżuterii i małych formach złotniczych
SANDOMIERZ
2001
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ WYOBRAŹNI (wystawa I edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Zamek, galeria (31.03-17.06)
2002
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa II edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Zamek, sale wystaw czasowych (13.04-30.06)
2003
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII I OBIEKTACH SZTUKI ZŁOTNICZEJ
(prace uczestników I oraz II edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, półpiętro (8.03 -31.12)
2004
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa III edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (19.06-31.12)
2005
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII I OBIEKTACH SZTUKI ZŁOTNICZEJ
(prezentacja unikatowej kolekcji muzealnej)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (10.01.2005-1.04.2006)
2006
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa IV edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (8.04-31.12)
2007
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII I OBIEKTACH SZTUKI ZŁOTNICZEJ
(prezentacja unikatowej kolekcji muzealnej)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (15.02-.8.10)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Ratusz, sala północna (12.10- 19.11) wystawa
towarzysząca sesji naukowej „35 lat krzemienia pasiastego w biżuterii".
2008
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII I OBIEKTACH SZTUKI ZŁOTNICZEJ
(prezentacja unikatowej kolekcji muzealnej)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (25.11.2007-20.06.2008)
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa V edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (28.06-31.12)
2009
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII I OBIEKTACH SZTUKI ZŁOTNICZEJ
(prezentacja unikatowej kolekcji muzealnej)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (10.01.2009-22.04.2010)
2010
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa VI edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (29.05-05.09)
2011
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII I OBIEKTACH SZTUKI ZŁOTNICZEJ
(prezentacja unikatowej kolekcji muzealnej)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Zamek, piwnica filarowa (28.01-.31.12)
2012
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII I OBIEKTACH SZTUKI ZŁOTNICZEJ. Dzieła z lat 2001-2010 z kolekcji własnej Muzeum
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Zamek, piwnica filarowa (28.01.-31.09)
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa VII edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Zamek, piwnica filarowa (13.10.12 - 31.12. 2013)
2013
FOTORELACJA z siedmiu edycji Sandomierskich Warsztatów Złotniczych „Krzemień pasiasty – kamień optymizmu” (działania warsztatowe 2000-2012, reprodukcje eksponatów z jedynej na świecie, muzealnej kolekcji krzemienia pasiastego w biżuterii i małych formach złotniczych), w opracowaniu: Bożena E. Wódz (Muzeum Okręgowe w Sandomierzu), Cezary Łutowicz (Gold & Silver Gallery), Mariusz Pajączkowski (Galeria „Otwarta”). Wystawa zorganizowana w ramach II Festiwalu "KRZEMIEŃ PASIASTY - KAMIEŃ OPTYMIZMU".
- przy Pl. Ks. Józefa Poniatowskiego w Sandomierzu (7.09-31.10)
Prezentacja fragmentu kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach wystawy CZTERDZIESTKA - 40 LAT KRZEMIENIA PASIASTEGO W BIŻUTERII, zorganizowanej przez Gold & Silver Gallery Cezarego Łutowicza, Galerię Otwartą Mariusza Pajączkowskiego oraz Muzeum Okręgowe w Sandomierzu
- Galeria Pocztowa w Kamienicy Oleśnickich (7.09. - 30.10)
2014
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII I MAŁYCH FORMACH ZŁOTNICZYCH
(wybór z muzealnej kolekcji)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Zamek, piwnica filarowa (11.01 - 22.06)
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa VIII edycji SWZ)
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Zamek, piwnica filarowa (28.06 - 31.12)
2015 -2020
Prezentacja fragmentów kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach stałej wystawy KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII, MAŁYCH FORMACH ZŁOTNICZYCH I OBIEKTACH SZTUKI
- Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, Zamek, piwnica filarowa
OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
2001
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ WYOBRAŹNI (wystawa I edycji SWZ, druga odsłona sandomierskiej wystawy)
- Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim (lipiec-wrzesień)
2010
Prezentacja fragmentu kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach wystawy HISTORIA KRZEMIENIA, zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w Kielcach - edycja w Muzeum Historyczno- Archeologicznym w Ostrowcu Świętokrzyskim (23.04.2010- 20.07.2010)
WROCŁAW
2001
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ WYOBRAŹNI (wystawa I edycji SWZ, trzecia odsłona sandomierskiej wystawy)
- Galeria Sztuki Złotniczej A. i J. Stanko we Wrocławiu (14.12.2001-31.01.2002)
STALOWA WOLA
2002
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa II edycji SWZ, druga odsłona sandomierskiej wystawy)
- Muzeum Regionalne w Stalowej Woli (8.09-01.10)
2013
Prezentacja fragmentu kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach wystawy CZTERDZIESTKA - 40 LAT KRZEMIENIA PASIASTEGO W BIŻUTERII, zorganizowanej przez Gold & Silver Gallery Cezarego Łutowicza, Galerię Otwartą Mariusza Pajączkowskiego oraz Muzeum Okręgowe w Sandomierzu
- Spółdzielczy Dom Kultury (26.05 - 9.06)
WARSZAWA
2002
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa II edycji SWZ, trzecia odsłona sandomierskiej wystawy)
- Międzynarodowe Targi Biżuterii „Złoto – Srebro - Czas” Centrum Expo XXI Warszawa
(4-6.10)
2005
Prezentacja fragmentu muzealnej kolekcji biżuterii z krzemieniem pasiastym, w ramach cyklu wystaw autorskich Cezarego Łutowicza: STRUKTURY, FAKTURY, FORMY
- Galeria Krytyków Pokaz (grudzień)
2010
KRZEMIEŃ PASIASTY W BIŻUTERII . Wystawa kolekcji muzealnej, towarzysząca konferencji zorganizowanej z okazji Światowego Dnia Własności Intelektualnej przez Urząd Patentowy RP w Warszawie
- Biblioteka Narodowa w Warszawie, 23 kwietnia 2010
PRZEWORSK
2002
KRZEMIEŃ PASIASTY – KAMIEŃ OPTYMIZMU (wystawa II edycji SWZ, czwarta odsłona sandomierskiej wystawy)
- Muzeum w Przeworsku. Zespół pałacowo-parkowy. Galeria Magnez (26.10-3.12)
GRUDZIĄDZ
2006
Prezentacja fragmentu muzealnej kolekcji biżuterii z krzemieniem pasiastym, w ramach cyklu wystaw autorskich Cezarego Łutowicza: STRUKTURY, FAKTURY, FORMY
- Muzeum Okręgowe w Grudziądzu (kwiecień – maj 2006)
KONIN
2006
Prezentacja fragmentu muzealnej kolekcji biżuterii z krzemieniem pasiastym w ramach cyklu wystaw autorskich Cezarego Łutowicza: STRUKTURY, FAKTURY, FORMY
- Muzeum Okręgowe w Koninie (czerwiec – lipiec)
KRAKÓW
2006
Prezentacja fragmentu kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach wystawy RZADSZY NIŻ DIAMENT. CEZARY ŁUTOWICZ I PRZYJACIELE
- Państwowe Muzeum Archeologiczne w Krakowie (wrzesień-listopad)
2013
Prezentacja fragmentu kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach wystawy CZTERDZIESTKA - 40 LAT KRZEMIENIA PASIASTEGO W BIŻUTERII, zorganizowanej przez Gold & Silver Gallery Cezarego Łutowicza, Galerię Otwartą Mariusza Pajączkowskiego oraz Muzeum Okręgowe w Sandomierzu
- Letnie Targi Biżuterii i Zegarków JUBINALE (13-15.06)
TORUŃ
2006
Prezentacja fragmentu muzealnej kolekcji biżuterii z krzemieniem pasiastym w ramach cyklu wystaw autorskich Cezarego Łutowicza: STRUKTURY, FAKTURY, FORMY
- Muzeum Okręgowe w Toruniu - „Kamienica pod gwiazdą”(luty-marzec)
2010
KRZEMIEŃ PASIASTY – RZADSZY NIŻ DIAMENT. KOLEKCJA Z SANDOMIERSKICH WARSZTATÓW ZŁOTNICZYCH. Wystawa zorganizowana przez Muzeum Okręgowe w Toruniu (24.09-10.11)
KIELCE
2009
Prezentacja fragmentu kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach wystawy HISTORIA KRZEMIENIA, zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w Kielcach (06-11.2009-31.03.2010)
PRZEMYŚL
2011
Prezentacja fragmentu kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach wystawy KRZEMIEŃ W ŻYCIU CZŁOWIEKA, zorganizowanej przez Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu (12.10.2011- 31.03.2012)
GDAŃSK
2012
Prezentacja fragmentu kolekcji Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, w ramach wystawy CZTERDZIESTKA - 40 LAT KRZEMIENIA PASIASTEGO W BIŻUTERII, zorganizowanej przez Gold & Silver Gallery Cezarego Łutowicza, Galerię Otwartą Mariusza Pajączkowskiego oraz Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, w Muzeum Bursztynu w Gdańsku (09.11-28.04.2013)
BRUKSELA
2014
Prezentacja fragmentu kolekcji muzealnej (dzieła Cezarego Łutowicza) podczas piętnastej, jubileuszowej edycji Balu Polskiego, zorganizowanego przez Ambasadę Rzeczypospolitej Polskiej w Brukseli (1.02.)
- Bruksela, hotel Steigenberger
WYDAWNICTWA
2001-2014 osiem katalogów wystaw z kolejnych edycji Sandomierskich Warsztatów Złotniczych "Krzemień pasiasty - kamień optymizmu" [red. Bożena Ewa Wódz];
2008 Materiały z sesji jubileuszowej 35 lat krzemienia pasiastego w biżuterii, na której Sandomierz ogłosił się SWIATOWĄ STOLICĄ KRZEMIENIA PASIASTEGO . Wydawnictwo Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, Stalowa Wola [red. Bożena Ewa Wódz]
Artykuły, teksty do katalogów
2001 Bożena Ewa Wódz, Magiczne kamienie... tekst do katalogu III Międzynarodowych Targów Biżuterii Złoto Srebro Czas 2002, Warszawa
2004 Bożena Ewa Wódz, Krzemienna pasja. O biżuterii artystycznej Cezarego Łutowicza. Tekst do katalogu wystawy: Cezary Łutowicz. Struktury, faktury, formy, Galeria Krytyków Pokaz, Warszawa
2007 Bożena Ewa Wódz, O sandomierskiej sztuce srebra. „kamieniu optymizmu” i budowaniu ciągłości tradycji. Tekst do katalogu wystawy jubileuszowej Cezarego Łutowicza.
2008 Bożena Ewa Wódz, Anegdota wpisana w biżuterię , „Teraz” Nr 9(57), s. 16
2009 Bożena Ewa Wódz, Nie tylko krzemień [w:] Świętokrzyski Kwartalnik Literacki
2009 Bożena Ewa Wódz, Sandomierski kamień optymizmu [w:] P. Król [red.], Historia krzemienia, katalog wystawy Muzeum Narodowego w Kielcach, Kielce, s. 107-11
2009 Bożena Ewa Wódz, Magiczne kamienie. Krzemień pasiasty – kamień optymizmu [w:] Złotnicze opowieści. Wydanie specjalne z okazji 10-lecia targów biżuterii i zegarków Złoto Srebro Czas 2000- 2009, Międzynarodowe Centrum Targowe, Warszawa
2011 Bożena Ewa Wódz, Wokół krzemienia pasiastego......[w:] Katalog I Festiwalu Krzemień pasiasty – kamień optymizmu, wyd. Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych, Sandomierz 2011, s. n.
2011 Bożena Ewa Wódz, Kamienne paski, twórcze eksperymenty i rodzynki w cieście... czyli rzecz o Sandomierskich Warsztatach Złotniczych „Krzemień pasiasty – kamień optymizmu"[w:] Katalog I Festiwalu Krzemień pasiasty – kamień optymizmu, wyd. Stowarzyszenia Twórców Form Złotniczych, Sandomierz 2011, s.n.
2012 Bożena Ewa Wódz, Sandomierska sztuka złotnicza – powrót do tradycji [w:] Materiały z XII Sesji Naukowej z cyklu "Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce", pt. "O BIŻUTERII W POLSCE", zorganizowanej przez Toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki oraz Międzynarodowe Targi Gdańskie SA w Gdańsku w dn. 9-10 marca 2011.
2013 Bożena Ewa Wódz, O muzealnej kolekcji krzemienia pasiastego w biżuterii i małych formach złotniczych słów kilka... [w:] Katalog II Festiwalu Krzemień pasiasty – kamień optymizmu, wyd. Spider P Mariusz Pajączkowski, Sandomierz 2013, s.n.
Tak wyglądała droga naszego kamienia do sukcesu, droga, która wyniosła krzemień pasiasty do rangi jedynie polskiego "klejnotu".
Opracowanie:
Bożena Ewa Wódz, kurator kolekcji
CEZARY ŁUTOWICZ - 45 LAT KRZEMIENIA PASIASTEGO W POLSCE
Mam 75 lat..., z czego 45 lat poświęciłem naszemu krzemieniowi. Piszę „naszemu” , bo tym sposobem mamy swój polski, jedyny taki w świecie „klejnot”...
Chodzi mi aby ludzie dowiadywali się co to jest krzemień pasiasty, aby bylo to dostępne wprowadzenie w świadomość, że Sandomierz jest Swiatową stolicą i dlaczego... Na końcu mego referatu są linki i źródła dla osób, które chcą zgłębić wiedzę.
Zapraszamy do zakupu wydawnictwa w księgarni wysyłkowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki w Toruniu.