autor: Wacław Borowy

wymiary: 13,9 x 8,9

czas powstania: 1.12.1922

Zbiory Działu Literatury MZS

nr inw. MLS/1058/128

Prezentowany obiekt to pocztówka Wacława Borowego (1890-1950) do Aleksandra Patkowskiego (1890-1942). Zawiązana jeszcze w ławie szkolnej przyjaźń późniejszego czołowego polskiego historyka literatury i krytyka literackiego z wybitnym sandomierzaninem, regionalistą, pedagogiem i działaczem oświatowym trwała nieprzerwanie do tragicznej śmierci Aleksandra Patkowskiego w Auschwitz, także później Wacław Borowy pozostał przyjacielem rodziny i wielokrotnie z uznaniem wypowiadał się o dorobku Patkowskiego.

Pocztówka ta należy do obszernego zbioru korespondencji z lat 1907 – 1922, czyli od momentu, gdy obaj byli uczniami Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego w Warszawie i współtworzyli pismo szkolne „Kallliope”, a w klasie maturalnej Aleksander musiał na kilka miesięcy wyjechać do sanatorium dr. Dłuskiego do Zakopanego, po ostatnie miesiące pracy nauczycielskiej Patkowskiego w Sandomierzu przed przenosinami do Warszawy, gdzie już w bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego pracował Borowy. W międzyczasie w 1908 obaj rozpoczęli studia we Lwowie: Patkowski filologię klasyczną i polonistykę a Borowy romanistykę i polonistykę. W następnym roku Borowy przenosi się na Uniwersytet Jagielloński, gdzie do 1913 studiuje polonistykę i anglistykę, w 1911 dołącza tam do niego Patkowski także łącząc studia polonistyczne pod kierunkiem prof. Stanisława Windakiewicza z anglistyką prowadzoną przez prof. Romana Dyboskiego, o którego „boszurze moskiewskiej o Szekspirze” Wacław Borowy pisze już na tej pocztówce, 1.12.1922r. (całość pracy o Szekspirze tego zasłużonego anglisty ukaże się w 1927 roku, pięć lat po jego wspomnieniach z niewoli rosyjskiej).

Tekst prezentowanej pocztówki jest reprezentatywny dla całego zbioru: serdeczny i żartobliwy w tonie:  „Szanowni i Drodzy Państwo! Quid novi? Łaknę wiadomości z Sandomierza.”, zawiera bieżące informacje od nadawcy, pytania dotyczące adresata. Uwagę zwraca typowy dla wczesnych lat międzywojennych sposób adresowania: „Wielmożni Państwo Aleksandrostwo Patkowscy w Sandomierzu”. Przede wszystkim ten obiekt wyróżnia się jednak z całego zbioru formą graficzną: pocztówka została wydrukowana w 1919 r. „nakładem „Zdroju” dwutygodnika ilustrowanego poświęconego Sztuce i Kulturze” wydawanego w Poznaniu w latach 1917-1922 pod redakcją Jerzego Hulewicza, który popularyzację sztuki łączył z zaangażowaniem społeczno-politycznym. Na pocztówce reprodukcja „Aktu” Jana Hrynkowskiego (1891-1971), malarza, grafika i scenografa, ucznia m.in. Józefa Pankiewicza i Wojciecha Weissa, związanego z formistami.

Bibliografia:

Banaczkowski P., Aleksander Patkowski. Zarys życia i pracy (w:) Aleksander Patkowski, W hołdzie dla ziemi rodzinnej, 1958

Borowy W., Kamienne rękawiczki, 1932

Borowy W. Dziś i wczoraj, 1934

Borowy W., Studia i rozprawy, t. 1-2, 1952

Dyboski R. Siedem lat w Rosji i na Syberii, 1922

Dyboski R. William Shakespeare, 1927

Twórca polskiego regionalizmu. Nowe badania…, red. T. Giergiel, 2015

Notę opracowała: Anna Kowalska-Różyło