Ćmielów-Wióry

kultura malicka

Wymiary: wys.: 7,3 cm; śr. wylewu 4,5 cm

Nr inw.: MS-1465/a

Materiał: glina

Małe naczynko o kształcie kloszowatym, bez dna. Krawędź otworu o większej średnicy o niejednolitym przebiegu. Krawędź otworu o mniejszej średnicy ścieniona, zaokrąglona. Otworki w ściance naczynia małe (średn. 2 mm), okrągłe, przekłute prostopadle do ścianki.

Zabytek został pozyskany podczas badań przeprowadzonych w 1985 r. przez pracowników Działu Archeologicznego Muzeum Okręgowego w Sandomierzu. Obiekt archeologiczny, który był przedmiotem badań, dostarczył niezwykle bogatego zbioru zabytków ceramicznych, krzemiennych oraz obsydianowych. Zdaniem autorów badań, obiekt oraz odkryty w nim inwentarz należy wiązać z klasyczną fazą kultury malickiej (od stanowiska w Malicach k. Sandomierza), której ludność zamieszkiwała tereny Małopolski i Górnego Śląska w piątym tysiącleciu p.n.e.    

Funkcja naczynka jest trudna do jednoznacznego określenia. Mogło służyć jako cedzak, do odsączania mleka na ser, być wykorzystywane jako sito do miodu, do produkcji piwa lub z uwagi na nieposiadanie dna - być rodzajem piecyka, osłoną do podtrzymywania ognia.

Pod względem budowy naczynia sitowate - zapewne z uwagi na względy praktyczne -  nie ulegały znaczącym zmianom w poszczególnych kulturach, występując w zbliżonej formie od młodszej epoki kamienia, poprzez epokę brązu oraz żelaza.

Bibliografia:

Fudziński, P.; Ślusarska, K.: Ośrodek starożytnego brązownictwa pomorskiego we wczesnej epoce żelaza w Juszkowie, gmina Pruszcz Gdański, Gdańsk, 2017

Michalak-Ścibior, J.: Nowe źródła do znajomości klasycznej fazy kultury malickiej z Wyżyny Sandomierskiej (stanowisko 2 w Ćmielowie), Sprawozdania Archeologiczne XLVI, str. 31-81

Salque M. et al.: Earliest evidence for cheese making in the sixth millennium BC in northern Europe, Nature 2013, T. 493, str. 522-525

Wrzesiński J.: Osada ludności kultury łużyckiej w Chłapowie, gm. Dominowo stanowisko 3, Studia Legnickie III, 1994, str. 173-202

Notę opracował

Piotr Werens