Wymiary: średnica 45mm, masa 62,2 g
Stempel: zwykły
Technika wykonania: Ag 925/1000
Brzeg: SKARBY STANISŁAWA AUGUSTA * STEFAN BATORY *
Projekt: rewers: Anna Wątróbka-Wdowiarska, awers oraz napisy na rewersie: Robert Kotowicz
Zbiory numizmatyczne Muzeum Okręgowego w Sandomierzu wzbogacane są przekazami Departamentu Emisyjno-Skarbcowego Narodowego Banku Polskiego w Warszawie. W Dziale Historycznym naszego Muzeum znajduje się część wyjątkowej kolekcji srebrnych monet z serii „Skarby Stanisława Augusta”.
NBP odwzorował słynną serię z XVIII w. medali z wizerunkami królów Polski, na podstawie portretów namalowanych przez Marcella Bacciarellego, wykonaną na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Rewers przedstawia popiersie króla, zwróconego profilem w lewo, ubranego w magierkę z kitą, żupan oraz delię z futrzanym kołnierzem i guzami.
Awers monety opatrzony został skróconym tekstem łacińskim (pochodzącym z medalu) z życiorysem władcy. W tłumaczeniu brzmi: Książę Siedmiogrodu, królewny Anny Jagiellonki małżonek, wybrany na króla Roku Pańskiego 1575 dnia 15 grudnia, koronowany w roku następnym dnia 30 maja, Gdańszczan zmusił do posłuszeństwa, Połock, Witebsk i Inflanty orężem przywrócił Rzeczypospolitej, ustanowił trybunały, założył Akademię Wileńską, sprawiedliwy, waleczny, wykształcony, przedwczesną śmiercią porwany w Grodnie Roku Pańskiego 1586, w 54. roku życia, w 11. roku panowania, dnia 12 grudnia.
Stefan Batory (1533-1586) władca Siedmiogrodu, drugi król elekcyjny Rzeczypospolitej. Gdy wybrano go na władcę Polski, po ucieczce Henryka Walezego, miał już 42 lata. O powodzeniu podczas elekcji zadecydowały niewątpliwie jego sukcesy militarne i talenty dyplomatyczne. Jako król Polski stłumił opór zbuntowanego Wolnego Miasta Gdańska, przeprowadził trzy zwycięskie kampanie wojenne przeciwko Iwanowi IV Groźnemu, powołał piechotę wybraniecką i zreformował husarię. Za jedno z jego największych dokonań uważane jest przejęcie niemal całego terytorium Inflant.
W ramach realizacji zadania ,,Zakup rzeźby Król Stefan Batory’’, realizowanego ze środków MKiDN - 24 września 2019 roku odbędzie się pokaz specjalny zakupionej rzeźby, połączony z prelekcją dra hab. Tomisława Giergiela pt. Król Stefan Batory w dziejach i kulturze Sandomierza.
Notę opracował:
Dział Historyczny – K.G.