Północne Włochy?

Brąz, odlew

7 cm, średnica g. 10,3 cm

Zakup 1994

Nr inw.: MS-1646/s

 Moździerz odlany z brązu (stop miedzi i cyny). Mały, płytki i szeroki o niskiej stopie, brzuścu zdobionym renesansowymi maszkaronami i niezbyt szerokim kołnierzu wyniesionym ku górze – taki model jak ten służył dokładnemu rozdrabnianiu niewielkich ilości substancji (przypraw), aby otrzymać je w postaci dokładnie sproszkowanej, bez grudek. Brak tłuczka.

Moździerz (łac. mortarium), to naczynie z tłuczkiem (nazywanym pistel), służące do ręcznego kruszenia, rozdrabniania, ucierania i mieszania różnorodnych surowców naturalnych. Składa się z brzuśca zwanego płaszczem, stopy  (bazy) i kołnierza. Zazwyczaj ma jeden lub dwa uchwyty. Niekiedy posiada dekoracyjne zdobienie. Jego rozmiary (szerokość, głębokość) zależą  od przeznaczenia. Pierwsze informacje o używaniu moździerzy pochodzą z I wieku n.e. Były to najstarsze utensylia apteczne oraz kuchenne.  Znali je Rzymianie, Arabowie i Persowie. Starożytni wykonywali moździerze z drewna, kamienia, marmuru, alabastru lub bazaltu; naczynia z brązu pojawiły się dopiero w okresie średniowiecza.

Bibliografia: 90 [Dziewięćdziesiąt]. Katalog wystawy jubileuszowej z okazji dziewięćdziesięciolecia Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, Sandomierz, 2011.

Wystawy: 90 [Dziewięćdziesiąt]. Muzeum Okręgowe w Sandomierzu - Zamek, październik 2011-luty 2012.

Opracowanie:  Bożena Ewa Wódz