List Zbigniewa Herberta do Działu Literackiego Polskiego Radia

: 07 czerwiec 2022

List Zbigniewa Herberta do Działu Literackiego Polskiego Radia

Wielkość liter

czas powstania: 17.07.1956

wymiary: 21,1x29,8

Zbiory Działu Literatury MZS

nr inw. MLS/2222/1

Zbigniew Herbert (1924-1998), jeden z najwybitniejszych polskich poetów, eseista i dramaturg, twórca literackiej postaci Pana Cogito, która towarzyszyła moralnym i społeczno-politycznym wyborom Polaków przez ostatnie 50 lat w chwili pisania tego listu miał 32 lata. Zawiera w nim „krótką notę biograficzną”: „H. Z. urodzony we Lwowie w roku 1924. Studiował prawo i filozofię. Debiutował w roku 1950 w „Tygodniku Powszechnym”. Od roku 1955 publikował w „Twórczości”, „Życiu Literackim”, „Kronice”, „Nowej Kulturze”. Oprócz wierszy i opowiadań pisze także dramaty poetyckie. Jeden z nich pt. „Jaskinia filozofów” wystawiony będzie przez teatr eksperymentalny w Łodzi. Debiut książkowy tom wierszy „Struna światła” Czytelnik 1956.”.

W rzeczywistości Herbert publikował wcześniej i więcej, m.in. w 1948 r. w „Tygodniku Wybrzeża” drukowany był jego cykl „Poetyka dla laików”, w następnym roku opublikował kilka recenzji w „Słowie Powszechnym”. Pod własnym nazwiskiem, a częściej pod pseudonimem publikował je w uchodzącej wtedy za niszową prasie katolickiej, ale konsekwentnie starał się trzymać z boku głównego, socrealistycznego nurtu, utrzymywał się więc pracując np. jako starszy asystent w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Przemysłu Torfowego Torfprojekt lub – dawca krwi. Rok 1956 był przełomowy i w polskiej literaturze, i w życiu prywatnym Herberta, który w piętnaście lat później, po wydaniu kolejnych 5 książek, będzie już jednym z najmocniejszych polskich kandydatów do Nagrody Nobla.

W zbiorach Działu Literatury MZS mamy prezentowany obiekt pozyskany w 1994 r. wraz z 3 wierszami od Ludmiły Marjańskiej, poetki, tłumaczki i wieloletniej redaktor Działu Literackiego Polskiego Radia. Rękopis jednego z najbardziej znanych utworów: „Na marginesie procesu” można obecnie oglądać wraz z listem na wystawie jubileuszowej.

Bibliografia:

Barańczak S., Uciekinier z Utopii: o poezji Zbigniewa Herberta, Londyn 1984.

Franaszek A., Ciemne źródło. O twórczości Zbigniewa Herberta, Puls, Londyn 1998; II wyd. Wydawnictwo Znak, Kraków 2008

Franaszek A., Herbert. Biografia (dwa tomy: Niepokój i Pan Cogito), Kraków 2018.

Herbert Z., Jaskinia filozofów, „Twórczość” 1956, nr 9

Herbert Z., Struna światła, Warszawa 1956.

Herbert Z., Hermes, pies i gwiazda, Warszawa 1957.

Herbert Z., Studium przedmiotu, Warszawa 1961.

Herbert Z., Barbarzyńca w ogrodzie, Warszawa 1962.

Herbert Z., Napis, Warszawa 1969.

Herbert Z., Pan Cogito, Warszawa 1974.

Siedlecka J., Pan od poezji. O Zbigniewie Herbercie, Warszawa 2002.