Forma: drapacz z łukowatym i niskim drapiskiem
Numer inwentarzowy: MZS/AW/599
Wymiary: długość – 51 mm; szerokość – 40 mm; grubość – 8 mm
Surowiec: krzemień świeciechowski
Chronologia: neolit – kultura pucharów lejkowatych (IV tysiąclecie p.n.e.)
Kolejnym prezentowanym w danym miejscu zabytkiem krzemiennym jest wyrób z miejscowości Jasice, gm. Wojciechowice. Miejscowość ta była już wspominana przy okazji opisywania półwytworu siekiery z krzemienia pasiastego.
W przypadku tegoż znaleziska pojawia się po raz kolejny osoba darczyńcy. Idzie w tym przypadku znów o Zbigniewa Lenartowicza, który do kolekcji muzeum PTK w Sandomierzu, przed II wojną światową, przekazał bardzo dużą liczbę zabytków.
Sam wyrób stanowi drapacz z łukowatym niskim drapiskiem. Drapisko uformowane retuszem stromym i półstromym. Artefakt wykonany najprawdopodobniej na skróconym wiórze lub odłupku. Na lewym boku zabytku, na stronie górnej znajduje się problematyczne wyświecenie. Negatywy odbić równoległe do osi. Przedmiot wykonany został z krzemienia świeciechowskiego.
Jeżeli idzie o formę zabytku to w podobnym typie artefakty mają swoje miejsce w znaleziskach kultury pucharów lejkowatych. Dodatkowo sam wyrób został wykonany z rdzenia jednopiętowego, wiórowego i pierwotnie stosunkowo dużego, co jest równie charakterystyczne dla społeczności KPL zasiedlających tereny wychodni dobrego rodzaju krzemienia. Surowiec, z którego wytworzono drapacz jest również charakterystyczny. Jest to krzemień świeciechowski, którego złoża znajdują się po wschodniej stronie przełomowego odcinka Wisły (od Annopola i dalej na wschód) i był szeroko dystrybuowany przez społeczności danej jednostki taksonomicznej.
Opracował: Maciej Wawrzczak
Bibliografia:
Balcer B. Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie, 1975, Wrocław.
Balcer B. Ćmielów – Krzemionki – Świeciechów. Związki osady neolitycznej z kopalniami krzemienia, 2002, Warszawa.
Giergiel T. Muzeum Ziemi Sandomierskiej – geneza i rozwój, „Muzealnictwo”, 2023, t. 64, s. 52-59.
Libera J. Materiały ze skał krzemionkowych odkryte na stanowisku 1 w Dubecznie (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie), [w:] H. Taras (red.), Dubeczno, stanowisko 1 (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie). Materiały z badań archeologicznych w latach 1986-1987, 2019, Lublin, s. 197-245.
Libera J., Zakościelna A. Złoża krzemieni turońskich w przełomowym odcinku Wisły, [w:] B. Matraszek, S. Sałaciński (red.), Krzemień świeciechowski w pradziejach. Materiały z konferencji w Ryni, 22–24.05.2000, 2002, Warszawa, s. 93-109.
Libera J., Zakościelna A. Inwentarze krzemienne z grobów grupy południowo-wschodniej kultury pucharów lejkowatych, [w:] J. Libera, K. Tunia (red.), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych, 2006, Lublin-Kraków, s. 135-169.
Ryszewska K. Badania archeologiczne Zdzisława Lenartowicza w międzyrzeczu Wisły i Pilicy na przełomie XIX i XX wieku, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, 2017, t. 62, nr 1, s. 29-47.
Załuska K. Historia muzeum w Sandomierzu, „Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego”, 1968, t. 5, s. 9-28.