2
2

List Ludmiły Marjańskiej z rękopisem wiersza

Wielkość liter

List Ludmiły Marjańskiejautor: Ludmiła Marjańska

wymiary:  10x14

czas powstania: 7.03.2000

Zbiory Działu Literatury MOS

nr inw. MOS/L/2742/5

Autorką korespondencji jest Ludmiła Maria Marjańska, z domu Mężnicka (26.12.1923-17.10.2005), ceniona poetka, zasłużona tłumaczka literatury angielskiej, autorka 7 powieści (w tym 2 dla dzieci), redaktorka audycji literackich w Polskim Radiu, prezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1993-96). List jest jednym z kilkuset pisanych w ciągu prawie 20 lat do Jerzego Krzemińskiego, Kierownika Działu Literackiego MOS, z którym poetka utrzymywała żywy i serdeczny kontakt. Korespondencja dotyczyła wątków sandomierskich, polskiego środowiska literackiego, spraw prywatnych, podróży, autorka często dzieliła się też wrażeniami z lektur i informowała o swoich pracach literackich. Jerzy Krzemiński, który z ramienia Muzeum opiekował się tzw. „Górką Literacką”, gdzie zwykle zatrzymywała się Marjańska podczas swych pobytów w Sandomierzu, stał się m.in. redaktorem 2 jej tomów poetyckich: „Zmrożone światło” z 1992 i „Prześwit” z 1994.

Przedstawiany zabytek zawiera rękopis wiersza powstałego po lekturze poruszającej, świetnie napisanej książki Hania i Jarosław Iwaszkiewiczowie: esej o małżeństwie Piotra Mitznera, jednej z pierwszych pozycji biograficznych dot. małżeństwa Iwaszkiewiczów.

„Co pozostaje z życia i miłości?

Stos zapisanych  kartek,  które nic nie znaczą

dla obcych oczu,

a były rozpaczą,

bólem i wstydem pisane,

spowiedzią

przed samym sobą,

niewysłanym listem.

A nad piszącym stało niebo czyste

i obojętne, więc krzyczał w milczeniu.

Papier przyjmował grzechy, bluźnierstwa i skargi

I zatrzymywał w sobie –

a teraz znowu krzyczą martwe wargi

lawą z wulkanu wybuchają słowa,

zagasłe życie płonie w nas od nowa.”

Utwór powstał w początkach 2000 r., gdy poetka gromadziła już wiersze do jednej ze swoich najdojrzalszych książek poetyckich, wydanej w następnym roku „Żywicy”. Wg  Małgorzaty Baranowskiej: "Istnieją pewne prawdy uczuć, które łatwo nie poddają się ani formom rozmowy, ani powieści i tylko czasem, bardzo rzadko, uda się je komuś wypowiedzieć w poezji. 'Żywica' Ludmiły Marjańskiej to bardzo piękny tom wierszy tego rodzaju. Cóż to za nadzwyczajna poezja miłosna! A że jest to też zapis bólu, cierpienia, przywiązania, czułości, cierpliwości, rozpaczy, umierania, tęsknoty? (…)To wiersze o rozpaczy i o pięknie życia.”

W takim kontekście – egzystencjalnego wręcz doświadczenia zarówno piękna, jak i trudów, goryczy czy niespełnień miłości i życia, także pracy nad uchwyceniem w słowach prawdy tego, co przeżywane – tym bardziej zrozumiała i poruszająca wydaje się uwaga poetki poprzedzająca sam utwór:

„Czy słowa, które po piszących pozostają, pomagają także innym, czy tylko nam samym?”

Dla Piotra Mitznera, także poety i pisarza, którego publikacja zainspirowała L. Marjańską, biografia ta okazała się  pierwszą z pięciu jego „iwaszkiewiczowskich” pozycji (w bibliografii).

Bibliografia:

Baranowska M. recenzja Żywicy L. Marjańskiej.
Iwaszkiewicz M., Z pamięci (przygotowanie do druku Piotr Mitzner), Czytelnik 2005.
Iwaszkiewicz J, Pogoda czasu (wybór, posłowie i nota wydawnicza Piotr Mitzner), Iskry 2006.
Jarosław Iwaszkiewicz, Sprawy osobiste i inne wiersze rozproszone (wybór i opracowanie Piotr Mitzner), Czytelnik 2010.
O tym mieście nigdy dość! Księga Gości sandomierskiej Górki Literackiej, wybór tekstów Jerzy Krzemiński, Sandomierz, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 2010.
Marjańska L., Prześwit, red. J. Krzemiński, 1994.
Marjańska L., Zmrożone światło, red. J. Krzemiński, 1992.
Mariańska L. Żywica, Czytelnik, 2001.
Mitzner P., Hania i Jarosław Iwaszkiewiczowie: esej o małżeństwie (szkice literackie) Wydawnictwo Literackie 2000.
Mitzner P. , Na progu: doświadczenia religijne w tekstach Jarosława Iwaszkiewicza (szkice literackie), Wydawnictwo UKSW 2003.

Notę opracowała: Anna Kowalska-Różyło

Wirtualny spacer po wystawie OD PIASKU DO SZKŁA

7 MKiDN

10 patriotyzm

4 tripadvisor

Krzemień pasiasty w biżuterii i małych formach złotniczych

5 Bonum Publicum

5 Bonum Publicum

6 Pamiętnik Sandomierski

Godziny otwarcia Muzeum:

W sezonie turystycznym 
(1 kwietnia - 30 września)

 bip muz

Cennik biletów:

Bilet normalny: 20 zł
Bilet ulgowy: 12 zł
Bilet grupowy normalny z przew. MZS: 15 zł
Bilet grupowy ulgowy z przew. MZS: 10 zł
Bilet rodzinny (maks. 5 osób (2+3): 55 zł

 

 

 dostepnosc

© 2022 Muzeum Zamkowe w Sandomierzu. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Łącznie ilość odwiedzin:13188105

Obecnie na stronie 278 gości